İkamet İzni

İkamet İzni

İkamet İzni Çeşitleri Nelerdir?

1.  Kısa dönem ikamet izni,
2. Aile ikamet izni,
3. Öğrenci ikamet izni,
4. Uzun dönem ikamet izni,
5. İnsani ikamet izni,
6. İnsan ticareti mağduru ikamet izni.

Bu ikamet izinlerinin kimlere verileceği, verilmesi için gereken şartları ve ne kadar süre verileceği 6458 sayılı Kanun’la düzenlenir.

İkamet İzinleri Arasında Geçiş Yapabilir miyim?

Aile ikamet izni alanların 18 yaşına kadar öğrenci ikamet izni almalarına gerek olmadan ilk ve ortaöğretim kurumlarında eğitim almaları sağlanır.

En az üç yıl aile ikamet izniyle Türkiye’de kalmış olanlardan 18 yaşını dolduranlar, talepleri halinde kısa dönem ikamet iznine dönüştürebilirler.

Boşanma halinde, Türk vatandaşıyla evli olan yabancı eşin en az üç yıl aile ikamet izniyle kalmak şartıyla kısa dönem ikamet izni verilebilir. Ancak yabancı eşin aile içi şiddet görmüş olduğu ilgili mahkeme kararıyla sabit ise üç yıllık süre aranmaz.

Destekleyicinin ölümü halinde, bu kişiye bağlı olarak aile ikamet izniyle kalmış olanlar süre şartı aranmaksızın kısa dönem ikamet izni verilebilir.

Anlaşmalı Evlilik Yoluyla Talep Edilen Aile İkamet İzni

Aile ikamet izni verilmeden veya uzatmak için talepte bulunmadan önce makul şüphe varsa, evliliğin sırf ikamet izni almak için yapılıp yapılmadığı valiliklerce araştırılır. Yapılan araştırma sonucu evliliğin bu amaç için yapıldığı anlaşılmışsa aile ikamet izni verilmez, verilmişse iptal edilir.

Aile ikamet izni verildikten sonra devamı süresince bu durumun denetimi valiliklerce yapılmaya devam edilir.

Anlaşmalı evlilik yoluyla alınan ve iptal edilen ikamet izni, ikamet izin sürelerinin toplamında hesaba katılmaz.

İkamet İzni Başvurusu

Türkiye’ye gelmiş olup vize veya vize muafiyetinin tanıdığı süreden ya da herhalde 90 günden fazla kalan yabancı kişilerin Türkiye’de kalmaya devam etmeleri için ikamet izni almaları gerekir. İkamet izinleri, pasaport veya pasaport yerine geçen belgelerin geçerlilik süresinden altmış gün daha kısa süreli olarak, kalış amacına bağlı ve her yabancı için ayrı düzenlenir.

İkamet izni başvurusu, bulundukları ülkedeki konsolosluk aracılığıyla, ikamet izni alacağı ülkede ise bulunduğu ildeki valiliğe veya internet sitesi (e-ikamet) üzerinden alınacak randevu ile başvuru yapılabilir.

Başvuru sahibi, yapılan başvuru için gerekli şartları sağlamak ve ilgili belgeleri temin etmek durumundadır.

İlk ve geçiş ikamet izinleri başvurusu için, başvurucunun e-ikamet üzerinden başvuru yapıp alınan randevu gününde ve saatinde gerekli evraklarla bulunduğu ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüğü’nde hazır bulunması gereklidir. İkamet izni uzatma başvuruları ise ikamet izni süresinin dolmasından 60 gün önce ya da her halükarda ikamet izni süresinin dolmasından önce ilgili kuruma başvuru yapılmalıdır.

İlgili kurum bu başvuruyu en geç 90 gün içinde sonuçlandırmalıdır. 90 günlük süre bilgi ve belgelerin eksiksiz olarak yetkili makama verilmesinden itibaren başlamaktadır.

Başvurunun tamamlanmasından sonra yetkili kurum başvuruyu sonuçlandırıncaya kadar başvuru sahibine, “İkamet İzni Başvuru Belgesi” verir. Bu belgeyle kişi, başvuru tamamlanıncaya kadar Türkiye’de ikamet etmeye devam edebilir ve on beş günü geçmemek kaydıyla yurtdışına çıkabilir. On beş günü geçmesi halinde ise vize ilişkin genel hükümler uygulanır.

İkamet İzni Başvurum Reddedildi, Ne Yapmalıyım?

İkamet izni başvurusu yapıldıktan sonra başvuruyu değerlendiren kurum başvuruyu onaylayabilir ya da reddedebilir. Yetkili makam başvuruyu onaylarsa başvuru sahibine başvuru yaptığı ikamet izni verilir. Reddederse kişi 10 gün içinde ülkeyi terk etmek durumunda kalır. İkamet izni başvurusu herhangi bir sebeple reddedilmesi halinde ilgili karar yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir.

Bu ret kararına karşı kendisine tebliğ edilmesinden itibaren 30 gün içinde kararı veren makama itiraz edebilir. Ayrıca tebliğden itibaren 60 gün içinde idare mahkemelerinde “İdari İşlemin İptali Davası” açabilir.

İptal davası açılması yabancının 10 gün içinde ülkeyi terk etmesini engellemez. Engellemesi için mahkemeden “Yürütmenin Durdurulması” kararı alınması gerekir. Aksi halde yabancı hakkında sınır dışı edilme kararı verilir.

Başvurusu reddedilen yabancı, ülke dışına çıktığında yeniden başvuru yapabilir. Ancak ret kararının kişiye tebliğinden itibaren 6 ay içinde başvuru yapacaksa aynı gerekçeye dayanamaz.

Konuyla İlgili Mahkeme Kararları

Danıştay 10. Daire Başkanlığı

2016/1634 E. 2021/4944 K

Danıştay 10. Daire Başkanlığı

2016/594 E. 2021/4945 K.

Konuyla ilgili daha fazla bilgi edinmek için iletişim bilgilerinden bize ulaşabilirsiniz.

Av. Mustafa ŞİRİN

Stj. Av. Abdulsamet DEMİR